Beweiden is bar ingewikkeld

Koeien in de wei op Boerderij WeelderenIk ben groot fan van weidegang. De dag dat de koeien weer naar buiten mogen is voor mij absoluut de mooiste dag van het jaar. Ik kan er intens van genieten als onze dames weer door het groene gras huppelen en we elke ochtend de deuren naar de wei weer openzetten. Maar wist je eigenlijk dat beweiden bar ingewikkeld is?

Wij hebben het voorrecht dat onze huiskavel, dus het aandeel grasland dat rond de koeienstal ligt, groot genoeg is om onze koeien te kunnen beweiden. Want die dames die eten nogal wat. En dat is ook de bedoeling van weidegang: koeien eten het verse gras op, waardoor we dat niet hoeven te maaien, wat ons weer bespaart op loonwerkkosten. Lijkt ideaal. Maar hoeveel eten die koeien dan precies? Enne hoeveel moeten we ze dan nog bijvoeren op stal voor de nacht? Koeien zijn nogal kieskeurig, na twee keer op hetzelfde stukje gras ligt er teveel poep, waardoor het gras stinkt en de dames hun neus ervoor op halen. Om te zorgen dat de koeien dit gras weer eten moeten we dus eerst het gras een keertje maaien. Maarja, niet alles tegelijk natuurlijk want dan hebben ze niets meer om de komende dagen te eten, want het gemaaide gras moet eerst aangroeien. En tjah, als de regen dan even uitblijft en het gras niet zo hard groeit, is onze voorraad aan lekkere weides zo op! Het is dus een hele planning om genoeg gras te hebben, te kiezen welke percelen je gaat maaien en welke je nog kunt beweiden. Want ook het omgekeerde gebeurt: er is lekker veel zon, een beetje regen tussendoor en het gras groeit als een malle. Zo snel zelfs dat het eigenlijk al weer te lang is, waardoor onze dames het ook weer niet willen eten en we alleen kunnen maaien. Met de flinke regen van twee weken terug wordt het land nat, groeit het gras slecht, vertrappen onze zware meiden het land en krijgt het gras last van kroonroest, wat het gras weer minder lekker maakt en de koeien weer minder eten. En wat moet je dan doen?

Tijdens het seizoen, en zelfs per week en per perceel verschilt de samenstelling van het gras. Het grasras, de lengte, maar vooral de weersomstandigheden bepalen de smaak en samenstelling van het gras. Nu willen we het liefst dat onze koeien heel constant voer krijgen. Een koe is heel gevoelig voor wisselingen in eten, daar krijgt ze flinke buikpijn (pensverzuring) van. Maar bij beweiding ontkom je er niet aan. Lekker mals gras, wat recent gemaaid is, bevat in het voorjaar bijvoorbeeld heel veel suiker en eiwit. Enorm lekker, maar als de koe zich daar ineens een hele dag mee vol eet kan dit buikpijn geven. Daarom voeren we wat maïs bij, wat juist weer energie bevat, als tegenhanger. Maarja hoeveel maïs moet je precies bijvoeren, wat zat er precies in het gras en hoeveel gras hebben ze gegeten? Het is dus een hele uitdaging om onze koeien het juiste, lekkere, voedingsrijke gras te geven mét de goede aanvulling ernaast.

Nu hebben wij –helaas- niet zo’n übermoderne nieuwe koeienstal die klimaatgestuurd is en voorzien is van alle nieuwe snufjes om het koeien perfect naar te zin te maken. Maar wist je dat sommige van deze collega-boeren enorm veel moeite moeten doen om hun koeien de wei in te krijgen? Zeker bij warm weer of bij regen gaan de dames heerlijk binnen in de stal in hun mooie ligboxen liggen. Tjah, geef ze eens ongelijk. Zo zie je maar weer, beweiden is machtig mooi, maar toch ook bar ingewikkeld!

 

Sanne van Raalte- van de Kamp
oktober 2015