Een gevalletje van botsende belangen tussen koe en mens. Zo kun je weidegang wel noemen. En begrijp mij niet verkeerd, als boerin ben ik, Sanne, groot fan van koeien in de wei. Maar er komt wel ietsje meer bij kijken voor wij het weidelogo op onze melk mogen ‘plakken’. Hoe dat precies zit? Dat leg ik je graag uit in deze column.
Tjonge, wat kan ik toch genieten van onze koeien in de wei. Het is pure ontspanning om de dames ’s middags uit de wei te halen, fluitende vogeltjes erbij, de wind door de grassprietjes, met een beetje geluk zelfs een ree die een sprintje trekt. Romantischer kan haast niet, toch? Als ik koe was zou ik het wel weten, zo gauw de deuren opstaan een sprintje trekken om lekker in de wei te grazen of te luieren. Nou, onze koeien denken daar heel anders over. Zeker deze laatste weken zet ik de deur open en nemen veel koeien niet eens de moeite om overeind te komen. Het gras is niet zo lekker meer, het is drassig, er is wind en er is regen. Zoek het maar lekker uit met je wei, lijken ze dan te denken.
Onze melk draagt het keurmerk weidemelk. Dat betekent dat onze koeien minstens 120 dagen per jaar, 6 uur per dag buiten lopen. Daarbij geldt er ook nog een uiterlijke startdatum waarop de koeien in ieder geval buiten moeten zijn. Meedoen aan dit keurmerk levert ons een kleine meerprijs van onze melk op. Maar je begrijpt ook, voor een keurmerk zijn er regels. Daarom voeren wij dagelijks in een app in op welke tijden onze koeien in de wei lopen. Daar krijgen we dan zo nu dan ook onverwacht controle op. De controleur komt checken of de koeien op dat moment wel in de wei lopen. Daarbij is het, zo even uit mijn hoofd, de richtlijn dat op dat tijdstip 75% van de koeien in de wei is. Daarbij heb ik mij laten vertellen dat het ook de bedoeling is dat minstens een bepaald aantal procent van de dieren moeten weiden. Op het pad staan bijvoorbeeld telt dan niet. En daar ergens beginnen de belangen van koe en de mens die alles in regels wil vangen weer te botsen. Want op sommige periodes in het jaar vliegen de koeien naar buiten en is de stal binnen twee minuten leeg. Maar op dagen dat het gras niet lekker meer is, bijvoorbeeld door droogte, nattigheid of omdat het te lang is, laten de koeien mij mooi zitten met mijn regels. Ik weet zelfs van boeren met een splinternieuwe, luxe stal, dat ze alle koeien de stal uit moeten manoeuvreren en het draadje in de wei dicht moeten zetten zodat de koeien niet snel weer terug de stal inglippen om daar lekker makkelijk te liggen, eten of relaxen. Iets met ‘de koe naar wei dragen’, om nog maar niet te praten over het feit dat je een koe moeilijk kunt dwingen gras te eten.
Dit jaar was het voorjaar nogal grillig. Het was nog veel te nat en er stond nog veel te weinig gras in het land om de koeien naar buiten te doen op de verplichte startdatum. Gelukkig kwam er wat uitstel van de startdatum, want de natuur heeft ´scheit´aan onze regels. Gelukkig is er geen einddatum, want sinds een paar dagen blijven bij ons de staldeuren weer dicht. Het land is nat, waardoor de koeien het grasland vertrappen. Het gras smaakt niet zo lekker meer en de koeien blijven liever binnen. Na in totaal 1.149 uren in de wei zit het weideseizoen van onze koeien er voor dit jaar weer op én hebben we weer voldaan aan de benodigde regels. Proost op onze weidemelk!